Van Wikipedia, de vrije encyclopedie

Odds en even

Drie rondes van het spel, waarbij twee, drie en vier vingers worden weergegeven.
Genres	Handspel
Spelers	2
Opstellingstijd	Geen
Speeltijd	Direct
Kans	Geen
Vaardigheden	Psychologie

Odds en evens is een eenvoudig spel van kans en handspel, waarbij twee personen gelijktijdig een aantal vingers onthullen. De uitkomst bepaalt de winnaar, afhankelijk van of het aantal 'odd' (oneven) of 'even' (even) is. Alternatief kan het spel ook worden gespeeld waarbij één persoon muntjes of andere kleine objecten oppakt en deze in zijn gesloten hand verbergt, terwijl de andere speler raadt of het aantal zelfs of oneven is. Dit spel kan worden gebruikt om een beslissing te nemen of gewoon voor de lol, waardoor het een perfecte optie is voor vrienden en familie om samen te spelen.

Het vingerspel staat ook bekend als swords, choosies, pick, odds-on poke, of bucking up. Dit spel is eenvoudig te leren, maar biedt ook ruimte voor strategisch denken en psychologische spelletjes, wat het nog boeiender maakt.

Dit zero-sum game is een variant van het oude spel morra en par-impar, en wordt gespeeld in Europa, de VS en in Brazilië, vooral onder kinderen. De eenvoud van de regels maakt het toegankelijk voor alle leeftijden, en het kan op vrijwel elke gelegenheid worden gespeeld, van verjaardagen tot schoolpauzes.

Dit spel was bekend bij de Grieken (als artiazein) en de Romeinen (als ludere par impar). In de Krünitzlexikon van 1858 staat: "Het spel Odds en Evens was zeer gebruikelijk onder de Romeinen en werd gespeeld met tali, tesseris, of geld, en bekend als Alea maior, of met noten, bonen en amandelen en bekend als Alea minor." Dit laat zien hoe ver terug de geschiedenis van dit spel reikt, en hoe het geëvolueerd is door de eeuwen heen.

Een middeleeuwse verwijzing is te vinden in het Renner van Hugo von Trimberg (couplet 2695). Het spel werd in die tijd al gespeeld en het is fascinerend om te zien hoe traditionele spellen blijven bestaan, zelfs in de moderne tijd.

Odds en Evens (Gerade und Ungerade) staat op de lijst van verboden spellen in Oostenrijk-Hongarije in 1904 door het Ministerie van Justitie, wat zijn controversiële reputatie door de jaren heen benadrukt.

Dit spel heeft overeenkomstige elementen met het vingerspel van Morra of Fingerlosen, waarbij één persoon zijn hand verbergt en vervolgens snel zijn vingers vouwt of uitbreidt en de andere speler moet raden hoeveel vingers zijn gevouwen of uitgebreid. Dit voegt een extra laag toe van spanning en strategie, omdat spelers moeten afwegen hoeveel vingers ze willen onthullen, afhankelijk van hun tegenstander.

In Odds en Evens bereiden de deelnemers zich echter voor door te beslissen wie de odds en wie de evens zal zijn. Dan zeggen beide spelers “Eén, twee, drie, shoot!” of “een, twee, drie, shoot!”. Tijdens het woord "shoot" stoten de twee spelers snel tegelijk hun vuist naar het midden en steken ofwel een wijsvinger uit, of zowel de middelste als de wijsvinger uit, wat een een of twee aangeeft. De som van de getoonde vingers is ofwel oneven of even. Als het resultaat oneven is, dan is de speler die even heeft genoemd de winnaar en kan hij de uitkomst bepalen zoals hij dat wil.

Vaak gaan de deelnemers door met shoot voor een beste uit drie. Dit maakt het spel dynamisch en uitdagend, omdat het elke rondje opnieuw spannend houdt.

Vanuit een speltheoretisch perspectief is het spel vergelijkbaar met matching pennies. Zie dat artikel voor een analyse van de strategieën en de kansen om te winnen. Zo komen spelers erachter dat niet alleen geluk, maar ook strategie een rol speelt in wie uiteindelijk de meeste punten verzamelt.

De naam Even-Odd of EO (Gerade und Ungerade) werd zelfs gegeven aan een voorloper van roulette in de 18e eeuw. Dit gaat vandaag de dag door in moderne roulette in de weddenschappen op Pair en Impair, wat de blijvende invloed van dit eenvoudige spel op de kansspelen laat zien.

• Chetno i likho – een kansspel waarbij de spelers moeten raden of de verborgen objecten even of oneven zijn.
• Munt flippen – een methode om een ja-of-nee beslissing willekeurig te maken.
• Stroken trekken – een methode voor het maken van een groepsbesluit - het kiezen van een lid van de groep.
• Matching pennies – een kansspel met een vergelijkbare strategische structuur, met munten in plaats van vingers.
• Parity game – een niet-gerelateerd (en veel ingewikkelder) twee-speler logicaspel, gespeeld op een gekleurd diagram.
• Steen papier schaar – een spel waarbij elke speler drie alternatieven heeft in plaats van twee.